Als je jezelf wegcijfert, houd je geen energie meer over

“Wat ik vaak zie, is dat mensen voluit focussen op hun taken als mantelzorger. Ze cijferen zichzelf weg, de zorg neemt hen volledig in beslag. Sociale contacten worden minder, andere engagementen nemen af. Als dat tijdelijk is, is er geen probleem. Mantelzorg geeft betekenis aan het leven en kan ook de band met je naaste versterken. Maar na een tijdje weegt die volledige opoffering zwaar. Sommige mantelzorgers hebben na jaren van zorg geen energie meer over. Ze hebben te weinig tijd voor zichzelf genomen in de rollercoaster die mantelzorg vaak is.”

“De alarmsignalen van overbelasting? Je lichaam dat niet meer mee wil, hoofdpijn, spanningsklachten, ademhalingsproblemen, energieverlies, slecht slapen, met tegenzin aan de dag beginnen, sneller boos worden op de mensen rondom je … Eigenlijk zijn het de signalen van een burn-out. Om het niet zo ver te laten komen, is het belangrijk om je eigen ‘oranje vlaggen’ te leren kennen. Die zijn voor iedereen verschillend. We hebben nu eenmaal elk onze eigen persoonlijkheid. En elke mantelzorgsituatie is anders.”

“Praten met anderen over je situatie helpt. Met familie of vrienden. Of met lotgenoten in een mantelzorgvereniging, als je je daar klaar voor voelt. Maar ik hoor wel eens van mijn patiënten dat ze anderen niet willen belasten met hun zorgen, of dat ze bang zijn voor afwijzing als ze hun verhaal delen. Een psycholoog kan dan zeker een goed idee zijn. Ook preventief trouwens, wanneer het nog allemaal goed draagbaar lijkt te zijn. Wij zijn professionals bij wie je je hart kunt luchten. We kunnen je ook andere perspectieven aanreiken en samen naar oplossingen zoeken. Ik help mensen vaak door hen te leren ‘omdenken’ en dus anders naar hun situatie of gedachten te laten kijken.”

Waar zelfzorg voor mij om draait, is dat je bij jezelf de aanknopingspunten voor jouw geluk en energie (terug)vindt. Enkele adviezen die ik vaak aan patiënten geef:

• Kom in beweging. Een wandeling geeft je energie.
• Blijf positief en zoek manieren om de zaken die je vroeger graag deed, opnieuw in je leven te integreren. Veel mantelzorgers stoppen met hun hobby’s uit tijd- of energiegebrek. Maar met een beetje creativiteit is het soms toch mogelijk om je hobby te blijven doen.
• Leer je ademhaling bewust inzetten. Met goede ademhalingstechnieken kun je ontspannen, maar ook leren om je energieniveau op te krikken wanneer dat nodig is. 
• Durf met mensen uit je omgeving te praten over je situatie. Vind je dat moeilijk? Overweeg dan een lotgenotenvereniging of psycholoog, zeker als de druk te hoog wordt.
• Zoek contact met anderen, eventueel samen met de persoon die je verzorgt. Zo maak je je wereld groter en ervaar je meer steun.
• Sta open voor vervangende mantelzorg: iemand uit je omgeving of een professional die de zorgen af en toe van je overneemt.

Maak tijd voor je mentale gezondheid en laatje hierbij ondersteunen door een eerstelijnspsycholoog. Het eerste gesprek is gratis. Voor de volgende bezoeken bedraagt de maximumprijs 11 euro per sessie. Het bedrag kan ook lager liggen, afhankelijk van je statuut bij het ziekenfonds.

• Campus Banneux: Consultatie op donderdag tussen 16.30 en 19.30 uur. Je kan je afspraak rechtstreeks met de psycholoog maken. Erik Conings, 0492 06 87 14 of erik.conings@telenet.be.
• Campus Stadspark: Consultatie op maandag tussen 9.00 en 12.00 uur. Je kan je afspraak rechtstreeks met de psycholoog maken. Mart Knaepen, 0484 13 12 25 of mart@kurago.be